Türk edebiyatı
1. Aşağıdakilerden hangisi divan şiirinin belirleyici özelliklerinden biri değildir?
A)Nazım birimi olarak genellikle beyit kullanılmıştır
B)İnsanların duyguları ve yaşamın gerçekleri olduğu gibi aktarılmıştır
C)Konudan çok konunun işleniş biçimi önemsenmiştir
D)Şiirde bütün güzelliği değil beyit güzelliğine önem verilmiştir
E)Gazel,Kaside,Mesnevi,Rubai gibi nazım biçimleri kullanılmıştır.
2.Aşağıdakilerden hangisi Halk edebiyatının ayırt edici özelliklerinden biri değildir?
A)Türk ulusunun yazıyı bilmediği dönemlerden günümüze kadar yaşarlığını sürdürmüştür.
B)Anonim, Âşık ve tasavvuf olmak üzere üç kolda gelişim göstermiştir
C)Açık akıcı ve içten bir anlatım ile arı bir halk Türkçesi kullanılmıştır.
D)Düzyazı, şiir kadar önemsenmiş, daha çok âşıklarca benimsenmiştir.
E)Dörtlük nazım birimi ve hece ölçüsü şiirlere hâkim olan dış öğelerdir.
3. Aşağıdakilerden hangisi bir gazelin ilk beyiti olamaz?
A)Baki yine mey içmeye and içti demişler
Divane midir mey dururken içsin andı
B)Seni sözünde durmaz derlerdi gerçek imiş
Ben inanmazdım inan derlerdi gerçek imiş
C)Beni candan usandırdı cefadan yar usanmaz mı?
Felekler yandı ahımdan muradım şemi yanmaz mı?
D)Halk içinde muteber bir nesne yok devlet gibi
Olmaya devlet cihanda bir nefes sıhhat gibi
E)Bir söz dedi ki canan keramet var içinde
Dün geceye dair bir işaret var içinde
4.Aşağıdaki sanatçılardan hangisi tasavvuf etkisinde şiir yazmamıştır?
A)Şeyh Galip B)Hacı Bayram-ı Veli
C)Şeyhi D)Pir Sultan Abdal
E)Yunus emre
5. Aşağıdakilerden hangisi Anonim halk edebiyatının bir özelliği değildir?
A)Daha çok son dönemde yazıya geçirilmişlerdir.
B)Halkın ortak duygu ve düşüncesini yansıtır
C)Mani, türkü, ninni masal gibi türleri vardır
D)Şiirlerde dörtlük ve yarım uyak hâkimdir.
E)Şiirlerde son dörtlükte mahlas yer alır.
6. Aşağıdakilerin hangisinde bilgi yanlışlığı vardır?
A)Güzelleme: Doğa güzelliklerini anlatmak ve sevilen varlıkları övmek amacıyla yazılan şiirlerdir. Karacaoğlan bu türün en önemli temsilcisidir
B)Taşlama: bir kimseyi yermek ya da toplumun bozuk yönlerini eleştirmek amacıyla yazılan şiirlerdir
C)Koçaklama: Coşkun ve yiğitçe bir üslupla savaş ve kahramanlıkları anlatan şiirlerdir. Türün önemli temsilcilerinden biri de Köroğlu’dur.
D)İlahi: peygamberi övmek ve ondan yardım beklemek için yazılır. Bu şiirlerin halk edebiyatındaki en önemli temsilcisi Ahmet Yesevi’dir.
E)Şathiye:İnançlardan teklifsizce,alaycı bir dille söz eder gibi yazılan şiirlerdir.Kaygusuz Abdal bu türün en önemli temsilcisidir.
7. “Mesnevi” nazım şekliyle ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
A)Her beyti kendi arasında kafiyelendirilir.
B)beş mesnevi yazmış olan şaire “hamse sahibi” denir.
C)Türk edebiyatındaki ilk büyük mesnevi Kutadgu Bilig’dir
D)Aşk, tasavvuf, kahramanlık, tarih gibi konularda yazılır
E)Beyit sayısı bakımından kasideden farksızdır.
8. Civanda canına böyle kıyar mı?
Hasta başın taş yastığa koyar mı?
Ergen kıza beyaz bezler uyar mı?
Al giy allı balam, şalların hani?
Bu şiir biçim ve dil özelliklerinden de anlaşıldığı özere halk şiiri öğelerini taşımaktadır.
Yukarıdaki halk şiiri dörtlüğünün türce Divan şiirindeki karşılığı aşağıdakilerden hangisidir?
A)Hicviye
B)Gazel
C)Kaside
D)Mersiye
E)Methiye
9. Aşağıdakilerden hangisi tümüyle Halk edebiyatına ait terimlerdir?
A)ağıt-meni-masal-rubai-efsane
B)türkü-koşma-ninni-mersiye-ağıt
C)masal-destan-mani-şarkı-semai
D)tuyuğ-güzelleme-ilahi-nutuk-şathiye
E)taşlama-mani-destan-ağıt-koçaklama
10. “Türk’ün bilgisiz ve zavallı gençleri, güzel sanarak, Farsça şiir söylemeye özeniyorlar. Türkçede bu denli genişlikler, incelikler, derinlikler ve zenginlikler dururken bu dilde şiir söylemenin ve sanat göstermenin daha kolay, daha beğenir olacağını anlar. Anadilimin üzerine düşünmeye koyuldum. Türkçenin derinliklerine dalınca gözlerime on sekiz bin evrenden daha yüksek bir evren göründü. Bu evrenin aydınlık alanlarında düşüncemin şahlanan atını koşturdum, sınırsız mesafelerinde hayalimin hırçın kuşunu havalandırdım.
Bu parçada Türkçenin Farsçadan üstünlüğünü kanıtlamaya çalışan hangi eserden almıştır?
A)Mizanü’l Evzan
B)Hüsn ü Aşk
C)muhakemetü’l lügateyn
D)Divanı Lügati’t Türk
E)Makalat
11. Hayatı hakkında fazla bilgi bulunmayan 16. ve17. Yüzyıllarda Güney Anadolu’da yaşayan şair,Türk halk şiirinin en lirik şairlerinden biri olarak kabul edilir. Aşk ve tabiat duygularını ince ve bir üslup ile dile getirmiştir. Aşk şiirlerinde çapkın ve uçarı bir söyleyiş gösterilir. Şiirlerinde dünyanın faniliğinden ve ölümden söz eden şair, içinde yaşadığı toplumun bilge bir sözcüsü durumundadır. Devrindeki halk şairlerinin çoğu klasik kültürden etkilenmiştir. O ise halk diline ve zevkine bağlı kalmıştır.
Bu parçada sözü edilen halk edebiyatı şairimiz aşağıdakilerden hangisidir?
A)Gevheri B)Pir Sultan Abdal C)Erzurumlu Emrah
D)Karacaoğlan E)Âşık Ömer
12. 16. yy da yaşayan halk ozanlarımızdandır. Koçaklama denince akla gelen ilk isimdir. Asker şairlerdendir. Osmanlı ordusuyla İran savaşına katılmıştır. Şiirleri bestelenmiş; yiğitlik, kahramanlık ile adı bir anılmıştır.
Bu parçada sözü edilen şair aşağıdakilerden hangisidir?
A)Köroğlu B)Karacaoğlan C)Seyranî
D)Dadaloğlu E)Bayburtlu Zihni
13. Arapça, Farsça ve Türkçe ile şiir ve düzyazı türünde birçok eser vermiştir. Leyla vü mecnun mesnevisi ile Türk şairleri arasında ayrı bir yeri vardır. Ona ün kazandıran gazellerinde ayrılık, acı, aşk gibi konulara geniş yer verilir. 16. yy da edebiyatın ve sanatın merkezi İstanbul’dan uzakta yaşayan şair, eserlerinin nitelik ve niceliği açısından birçok Osmanlı şairini geride bırakmıştır.
Bu parçada sözü edilen divan şairi aşağıdakilerden hangisidir?
A)Nesimi B)Fuzuli C)Baki D)Nedim E)Nef’i
14. Divan şairleri için methiye yazmak kadar mersiye yazmak da önemli bir yetenek gösterisiydi. Bu mersiyelerden en önemlisi “kanuni mersiyesi”dir. Mersiyenin yazarı olan sanatçımız 16. yüzyılın önde gelen gazel şairidir. Osmanlının en görkemli döneminde kadılık ve kazaskerlik yapan şaire sanat çevresi tarafından da “Sultanü’ş Şuara” unvanı verilir.
Bu parçada tanıtılan divan şairimiz aşağıdakilerden hangisidir?
A)Fuzuli B)Nesimi C)Şeyhi
D)Şeyh Galip E)Baki
15. Dünya talebiyle kimisi halkın emekte
Kimi oturup zevk ile dünyayı yemekte
. Bu dizeleriyle 16. yüzyılda gördüğü sosyal sıkıntılara ayna tutmuştur. Yazdığı ünlü Terkib-i bend’inde birçok toplumsal yaraya dikkat çekmiştir. Sonraki yüzyılda pek çok şair onun bu şiirine içerik ve tür bakımından benzer şiirler yazmıştır.
Bu parçada tanıtılan şair aşağıdakilerden hangisidir?
A)fuzulî
B)Baki
C)Bağdatlı Ruhi
D)Nabi
E)Nedim
16. Türk edebiyatında gezi yazısı denince akla ilk gelen isimdir. Elli yıl boyunca Osmanlı devletinin hemen her tarafını dolaşmış, başından geçenleri ve gördüklerini bir hikâyeci üslubuyla on ciltlik “seyahatname” adlı eserinde toplamıştır. Bu eser dil, tarih, sosyoloji, folklor ve edebiyat yönünden zengin bir kaynak niteliğindedir.
Bu parçada tanıtılan kişi aşağıdakilerden hangisidir?
A)Naima
B)Evliya Çelebi
C)Mercimek Ahmet
D)Katip Çelebi
E)Peçevi
17. oğlu Ebühayr’a seslenerek yazdığı “Hayriye” adlı mesnevisinde hikmetli sözlerle öğütler vermiştir. Atasözü kıymetindeki dizelerini sadece “Hayriye” ye değil, oldukça hacimli divanına da taşımıştır. 17. yy da yetişen şair bilge kişiliği ile tanınmıştır.
Bu parçada sözü edilen Divan şairi aşağıdakilerden hangisidir?
A)Nabi
B)Nefi
C)Aşık Paşa
D)Şeyh Galip
E)Bağdatlı Ruhi
18. iyi bir öğrenim görmüş, İstanbul’a gelerek çeşitli memuriyetlerde bulunmuştur. Kısa sürede gazel ve özellikle kasideleriyle dikkat çeken şair, padişahlar ve devletin ileri gelenlerinin ilgi ve desteğini görmüştür. Şair övgü ve övünme şiirlerinde olduğu kadar hicivlerinde de kabına sığmayan taşkın bir yaratılışa sahiptir.şiirlerinde göz kamaştıran abartılı hayallerle dolu, mağrur bir söyleyiş görülür. Dili özellikle kasidelerinde ağır olmakla birlikte, Baki’de görülen ses ustalığı onda en üst seviyeye ulaşmıştır. En tanınmış eseri, çoğunluğunu kasidelerin oluşturduğu Türkçe divanı olup hiciv şiirlerini siham-ı kaza adlı eserinde toplamıştır.
Bu parçada sözü edilen divan şairimiz aşağıdakilerden hangisidir?
A)Nedim
B)Baki
C)Nabi
D)Nefi
E)Şeyh Galip